Nakon inicijalnog poziva za učešće na forumu IZAZOV 2020, nadali smo se da ćemo preneti optimizam koji se početkom godine osećao regionalno, nakon vrlo uspešne oglašivačke 2019. Međutim, kako svi znamo, proglašenje globalne pandemije virusa Covid-19, donela je mnoge restrikcije, ali i izazove na medijskom tržištu.
Prošla godina donela je porast investicije pojedinačno na svakom medijskom tržištu u odnosu na 2018., u proseku između 2% i 5% po državama, što je na regionalnom nivou značilo povećanje od 3,5%. Procenjena vrednost ukupne medijske investicije 2019. iznosila je 682,5 mil. evra neto (Srbija, Hrvatska, Slovenija, Bosna i Hercegovina, Severna Makedonija i Crna Gora).
Najveća nominalna vrednost ulaganja desila se u Srbiji i Hrvatskoj (cca. 210 mil. evra u svakoj od država), dok Slovenija beleži najveću vrednost ulaganja po glavi stanovnika (cca. 90€).
Trend raspodele budžeta vrlo je sličan u svakoj državi. Televizija (TV) je i dalje medij koji nosi najveći procenat ulaganja, dok se internet smenjuje na drugom mestu sa spoljnim oglašavanjem (OOH). Print mediji već duži niz godina gube na popularnosti, koju im oduzima digitalizacija i brzi tempo života, dok radio drži stabilnu poziciju od cca. 5% od ukupne investicije.
Oglašivačke kategorije koje prednjače na svim tržištima su maloprodaja (retail), hrana, piće i pomoćna lekovita sredstva (FMCG) i telekom operateri. Top TV oglašivači u regionu bili su Coca Cola (TCCC), Ferrero, Procter&Gamble, Agrokor i nacionalni telekom operateri.
Kako je poznato svima koji imaju dodira sa marketingom, sezonski peak se uglavnom javlja u drugom kvartalu godine, za većinu oglašivača. Ove godine, počevši upravo od tog perioda, proglašena je globalna pandemija, što je donelo značajne promene na tržištu. Mnogi su zaustavili oglašavanje. Razlozi su bili različiti, ali osnovni su oprez zbog nepoznanica vezanih za dalji tok pandemije, ekonomskih i sigurnosnih restrikcija.
Neki su odlučili marketinške budžete usmeriti u humanitarne svrhe, dok su drugi, uz određene pauze, promenili komunikaciju, uskladivši je sa trenutkom i vratili se redovnom oglašavanju. Naše agencije su u ovom periodu bile vrlo aktivne, uloživši maksimum u istraživanja i praćenje situacije na tržištu, kako bi sa konkretnim, pravovremenim informacijama, te kreativnim pristupom i rešenjima bili podrška klijentima u rizičnim i teškim trenucima.
Glad za informacijama, u ovom periodu, donela je značajan porast gledanosti TV-a (u proseku 25%) i posećenosti internet portala (čak do 60% na nekim tržištima), te intenzivirala aktivnosti na društvenim mrežama. Iako su ovaj momenat iskoristili mnogi oglašivači, pogotovo u kategoriji telekom operatera, banaka i maloprodaje, pad TV investicije značajan je, u proseku oko 35%. Najveći pad zabeležila je Severna Makedonija (-52%), a Crna gora najmanji (-14%).
Svako iskustvo dobro je ako se iz njega nešto nauči. Nakon ovoga, pokazali smo da smo spremni, zajedno sa klijentima, sa kojima uvek gradimo odnos poverenja, prilagođavati se datom trenutku, reagovati brzo i profesionalno, koristiti kreativno postojeće kanale komunikacije i otvarati nove, i biti uvek na visini zadatka. Privreda će se opraviti, pojaviće se novi oglašivači, stari će se vratiti bolji i spremniji, a mi smo dokazali da je uloga agencije opravdano važna za stabilnost oglašavanja i zadovoljstvo klijenata.
Podaci koji se navode u tekstu odnose se na period do 15.05.2020.
